Begonviller ve Enflasyon
Bu sabah
balkonumda aklımda dün geceden kalan bir sorunun huzursuzluğu ile kahvaltı
yapıyorum. Aslında daha önceden de bildiğim bir şey. Ama dün gece TV’de
anlatılan bana resmen battı. Hep aklımda. Hep, nasıl ya, filan diyorum.
Huzursuz ve gerginim. Aslında dediğim gibi daha önceden de bildiğim bir şey ama
bu sefer çok açık açık (Bilal’e anlatır gibi) anlatıldığından mıdır ya da artık
bu sorunlar ve endişelerimiz iyice yükseldiğinden midir bilemiyorum ama gerçekten
dün geceden beri kafaya taktım bu soruyu?
O sırada bilgisayarımda “Begonvil /Sezen Aksu” başladı söylemeye. Allah’ım ne güzel bir şarkı. Aslında çok iyi bildiğim ama nedense bu sefer her zamankinden daha da dokunaklı geldi. Neredeyse ağlayacağım. Kafaya taktığım soruyu neredeyse unuttum. Mavi parlak bir gökyüzü, uçuşan martılar, sessizlik, aşk dolu bir dünya ve uçsuz bucaksız çarşaf gibi bir deniz gözlerimin önünde uzanıyor şimdi. “Bekletme hayatı” diyor Sezen. Müthiş Sezen. İyi ki var Sezen.💕 Öyle bir Sezen. Dün geceden kalan o huzursuzlukla şarkı iyice içime içime işledi. Hayatımız, bizim küçük hayatlarımız, büyük emeklerle ilmek ilmek işlediğimiz hayatlarımız. Tamamıyla kendi alın terimizle kazandığımız, sonuna kadar hak ettiğimiz ve mütevazi gelecek planlarımız. Dün geceki TV konuşmaları yine aklıma üşüştü şimdiye kadar olmadığı kadar. Taktım dedim ya… Ben denk gelirsem bazen şu tartışma programlarına ne var ne yok diye izlerim. Dün gece yine geç vakit Haber Türk’teki tartışmanın bir yerinden denk geldim. Prof. Dr. Burak Arzova isimli bir akademisyen. Güzel güzel açık açık anlatıyor. Önünde bir grafik Bu enflasyon neden bu kadar azdı diye.🙄. Karşısında taraftar gazeteciler var. Hoca zaten hiç öyle büyük cümlelerle anlatmıyor ne taraf ne muhalif. Grafik üzerinde açık açık sakin sakin anlatıyor. Zaten bu ekonomik modelin gitmeyeceği bilimsel olarak belliydi, ben ve benim gibi bu işten anlayan birçok kişi söyledi, diyor. “Bu deneysel bir ekonomi modeliydi. Denendi ve olmayacağı görüldü.” Aynen böyle dedi.😱 Bir deney. Ve bu deney sonucu olmamış. Bütün dünya enflasyonla faiz arttırarak mücadele ederken bizim hükümetimiz farklı bir yol denemiş. Hatta bir önceki merkez başkanı Naci Ağval’ın bu yöntem hakkında çekinceleri olduğu için görevden alınmış. Şimdi ben ekonomist olmadığımdan ekonomi terimlerini veya bağlantılarını ne kadar bilebilirim ve nasıl değerlendirebilirim? Tüfe, politika faizi. FED raporları, ÜFİ, yabancı yatırımcı fon akışı vs. vs. ❓ Ama hocanın gösterdiği grafik anlaşılmayacak gibi değil. Zaten programdaki karşıt görüşlü konuşmacılar da hiç cevap veremediler.😩 Valla dayanamadım o her şeyi anlatan açık seçik grafiği TV ekranından fotoğrafladım. O yukarılara giden neredeyse arşa çıkan enflasyon sarı çizgi, aşağıda zıt yönde giden de mavi çizgi düşük faiz uygulamasıymış. Gördüğünüz gibi ikisi birbirine paralel paralel giderken 2021 mart ortalarında yavaştan makas açılmış ve giderek artarak ısrarla devam etmiş. Makasın açılmaya başladığı tarih de Naci Ağbal’ın görevden alındığı zaman dilimine uyuyor. (Bu arada sayın Ağva bu görevde en kısa süre kalan bürokratmış) yani anlayacağımız hocanın dediği gibi ekonomik bir deney yapılmış. Enflasyonun bütün dünyada azdığı, gelir adaletsizliğinin had safhaya vardığı, bir yandan pandeminin, bir yandan Ukrayna savaşının yıkıcılığında bu yönteme bilimsel itirazlara rağmen ekonomide bu deneysel yöntem uygulanmış. Evet hatta sayın Şimşek göreve başlarken ekonomide irrasyonel (akıl dışı) politikalar uygulandığını ve bunlardan vazgeçilmesi gerektiğini ifade etti. Yani hem deneysel hem de bilimsel öngörülere göre de olacak şey değil yani akıl dışı bir ekonomi modeli.😡
gittikçe yükselen sarı çizgi ve uzaklaşan mavi çizgi. Bizim küçük hayatlarımız. emek emek yalansız dolansız rüşvetsiz kazandığımız üç beş kuruşun bir deney sırasında nasıl da eriyip gittiğini sakin sakin anlatıyor hocamız.
Sezen’e sığınmaktan ve onun inanılmaz sesi ve yarattığı atmosferde kaybolmaktan başka çare yok. “Bekletme hayatı. Bu kadarına razıysan yaşa gitsin, Kaç kişiyiz savunan sevdayı?”
Yaşayıp gidiyoruz işte…
Feride Cihan Göktan
https://www.youtube.com/watch?v=yJVFPENseck
