TEKNO ROBOTİK BİR DÜNYAYA DOĞRU
Teknolojinin artık durdurulamayan dev adımlarla ilerlemesi nedeniyle “yeni bir dünya” kuruluyor cümlesini daha sık duymaya başladık. Evet aslında bu yıllardır bugünkü kadar sık olmasa da duyduğumuz bir söz. Bir klişe. Evet yıllardır söyleniyor ne yapalım biz de klişe bir cevap veririz diyebilirsiniz. Yeni bir dünya kurulur biz de o yeni dünyada yerimizi alırız, gibi bir şey. Hayır, efendim o kadar kolay olmayacak. Bir kere insan ve insanlık yüzyıllardır üzerinde oturduğu bu güzelim dünyaya neler yaptı, hepimiz biliyoruz. Doğa katliamları, savaşlar, hesapsız hendesesiz nüfus çoğalması, açgözlülük. Ayrıca her yerlerde dev boyutlarda karbon ayak izleri bırakarak üstünde tepindik durduk ve hala umursamazca davranıyoruz. Sonuç haliyle vahim. Dünya nimetlerini oburcasına bitirdik. O da bizi artık istemiyor ve üstünden atacak. Kaliforniya’da sıcaklık 55 derece, İran yanıyor, İstanbul’da bile su alarmı verildi. Düşünebiliyor musunuz Alpler ’de kar kalmamış. Kyoto sözleşmesinde ön görülen dünya ısı artışının oldukça üstünde dönmeye başlayan bir dünya. Böyle giderse diyeceğim ama o –se safhasını geçtik artık belli ki böyle devam edecek ve önü alınamayacak bir yola girdik gibi. Bu dünya insanoğlunu tepesinden atacak. Şimdi bir geçiş dönemine kısmen girdik giriyoruz. Evet, yeni bir dünya kuruluyor, artık insanoğlu bu yenidünyanın tek sahibi olmayacak. Şimdi okurlar esprili olarak uzaylılar mı geliyor diyebilir. Onu bilemiyorum onlar da bir gün gelebilirler. Aslında uzaylı esprisini bir yana bırakırsak şimdi çoğumuz bu sorunun cevabını korkarak da olsa inanmıyor gibi görünsek de kabul bile etmesek de biliyoruz sanki. Yapay zekâ ve robotların hâkim olacağı tekno- robotik bir dünya kuruluyor. Artık bu yeni kurulan dünyada insanoğlu hakimiyeti olamayacak. Algoritma hakimiyeti olacak. Veri çıktılarıyla işleyen bir dünya. İnsan hafızasına, kişisel deneyimlere falan ihtiyacı olmayan bir dünya. Bakın Türkiye’de bile (bile diyorum çünkü Türkiye gelişmiş ülkelere göre yapay zekâ kullanımının çok gerisinde), hukukta davaların çözümleri için yapay zekâ kullanmaya başlayacaklarının haberi var. Tıp Bilimlerinde zaten hızla kullanımı artıyor. Daha birçok alanda… İnsansız hava aracı savaşı hunharca yapıp üssüne dönüveriyor.
Yani kısaca tekno robotik bir dünyaya doğru evriliyoruz. Ve bu dünyayı ve nimetlerini har vurup harman savuran, iklim krizini yıllar önce gördüğü halde hiç umursamayan ve kendini dünyanın vazgeçilmezi gören zavallı insana haddini bildirecek yeni bir dünya kuruluyor.Ve bizler ne yapıyoruz? Bütün bunların farkında olsak bile hala bildiğimiz gibi davranıyoruz. Karbon ayak izlerimize dönüp de hiç bakmadan saçmaya savurmaya yıkmaya devam ediyoruz. Aç gözlülüğe devam. Hiç kimse tekno robotik dünya için meslek seçimi konusunda yeni nesli ve ailelerini cılız söylentiler dışında uyarmıyor. Mesela apartman kapı görevlimiz… Adamcağız kıt kanaat geçindiği üç kuruş parasıyla iki kızını aklınca iyi bir meslek edinsinler diye, o paraya doymaz dershanelere ve özel İngilizce kurslarına yolluyor. Artık herkesin üniversite bitirmesine, lisan bilmesine gerek kalmadığını birilerinin söylemesi gerek. Ben geçenlerde hevesini de kırmadan söylemeye çalıştım ama yüzüme öyle şaşkın şaşkın baktı ki. Anlatamadım. Anlamadı. Meslekler değişecek. Beyaz yaka işler yavaştan yok olacak. Bakın chatgbt çıktı ve bu ilkel haliyle her şeye cevap vermeye çalışıyor ayrıca istediğiniz metinleri yazıyor. Tekrar ediyorum bunlar daha en ilkel hali.
Belki de insan olmayı gerçekten insan gibi olmayı bu tekno-robotik dünya bize öğretecek. Robot insanlarla bir başka deyişle insansı robotlarla iletişim kurarken anlayacağız gerçek bir insanla organik bir iletişim kurmanın ne kadar gerçek ve duygusal bir şey olduğunu. Baktığımız yapay bir resimde organik bir yeteneğin beceriksiz darbelerini özleyeceğiz veya bilimsel bir metnin belli ki hiç zahmetsiz hazırlanışının samimiyetsizliğini ve kusursuz donukluğunu.
Evet, insan olmanın ve bu mahvettiğimiz güzel dünyada insanca yaşamanın kıymetini belki anlayacağız ama sanki tren kaçtı gibi… Hâlâ yapacak bir şeyler var mıdır bilemiyorum.
Feride Cihan Göktan
bu yazım https://noktahaberyorum.com/tekno-robotik-bir-dunyaya-dogru-feride-cihan-goktan.html da 21 temmuz 2023'te yayınlanmıştır.
